صندوق سرمایه‌گذاری طلا چیست؟
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
مزایای صندوق سرمایه‌گذاری طلا
تفاوت خرید طلا در بورس و بازار طلا چیست؟
معایب خرید طلا در بورس چیست؟
نکات مهم خرید طلا در بورس
چشم‌انداز صندوق‌های نقره؛ فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاران جدید
صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا به‌عنوان ابزارهای مالی نوین در بازار سرمایه و بورس ایجاد شده‌اند و فرصتی جذاب برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران فراهم می‌آورند.
این صندوق‌ها در بازار بورس به دو دسته کلی طبقه‌بندی می‌شوند:
- صندوق‌هایی که گواهی سکه تمام بهار آزادی دارند؛
- صندوق‌هایی که گواهی شمش طلا دارند.
سرمایه‌گذاران با توجه به تحلیل‌های خود می‌توانند از میان این دو دسته، انتخاب کنند که آیا می‌خواهند روی سکه سرمایه‌گذاری کنند یا شمش طلا. این تنوع در نوع صندوق‌ها، چه به صورت سکه تمام و چه به صورت شمش طلای 24 عیار، یکی از مزایای جذاب این بازار است و می‌تواند پاسخگوی سلایق مختلف باشد.
مزایای صندوق سرمایه‌گذاری طلا
در حال حاضر، تعداد و ارزش صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا بهطور چشمگیری افزایش یافته و استقبال عمومی از آن‌ها رو به رشد است. همچنین، آگاهی و دانش افراد نسبت به این ابزار مالی در حال ارتقاء است. بهطور ویژه از ابتدای سال 1403 بسیاری از سرمایه‌گذاران به استفاده از این صندوق‌ها روی آورده‌اند و در اکثر روزهای معاملاتی، تعداد معامله‌گران حقیقی در این بخش از بازار بیشتر می‌شود و سهم قابل توجهی از بازار طلا را به خود اختصاص می‌دهد.
این صندوق‌ها به دلیل کارمزد کم و معافیت‌های مالیاتی، به‌ویژه برای افرادی که در مقیاس بزرگ و به‌صورت کیلویی ( حجم سنگین ) به خرید و فروش طلا می‌پردازند، مزیت‌های قابل توجهی دارند. یکی از ویژگی‌های مهم این صندوق‌ها، سهولت در معاملات است. سرمایه‌گذاران می‌توانند به راحتی و در هر مقدار دل‌خواه اقدام به خرید و فروش کنند. این ویژگی به خصوص برای افرادی که در شهرستان‌ها زندگی می‌کنند و دسترسی به خرید و فروش طلای فیزیکی برای آن‌ها دشوار است، بسیار حائز اهمیت است.
علاوه بر این، انتقال مالکیت این صندوق‌ها به دیگران امکان‌پذیر نیست و تنها راه فروش آن‌ها، عرضه در بازار بورس می‌باشد. این ویژگی امنیت بالایی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند و به آن‌ها این امکان را می‌دهد که بدون نگرانی از نوسانات بازار فیزیکی طلا، در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند. به بیان دیگر، با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، نیازی به نگرانی درباره قیمت پایین طلا در زمان خرید یا قیمت بالاتر از قیمت تابلو در زمان فروش نیست.
این صندوق‌ها با داشتن متولی، مدیر، ناظر، حسابرس و بازرس، اطمینان بیشتری به سرمایه‌گذاران می‌دهند. به‌واسطه این ساختار، سرمایه‌گذاران می‌توانند بهطور منظم از اطلاعات مالی منتشرشده توسط صندوق‌ها و همچنین سامانه «کدال» از وضعیت صندوق‌ها مطلع شوند. به علاوه، بورس این امکان را فراهم می‌کند که سرمایه‌گذاران هر زمان که بخواهند به وب‌سایت صندوق‌ها مراجعه کرده و اطلاعات مورد نیاز خود را مشاهده کنند. بنابراین، این رویکرد می‌تواند به افزایش شفافیت و مسئولیت‌پذیری در بازار سرمایه کمک کند. این امر نه‌تنها باعث بهبود شرایط برای سرمایه‌گذاران خواهد شد و به آن‌ها این امکان را می‌دهد که سرمایه‌گذاری‌های خود را با اطمینان بیشتری انجام دهند؛ بلکه برای دولت نیز فرصتی فراهم می‌آورد تا سیستم مالیاتی و عوارض را منظم‌تر و کارآمدتر مدیریت کند.
تفاوت خرید طلا در بورس و بازار طلا چیست؟
یکی از چالش‌های رایج برای سرمایه‌گذاران در بازار طلا، عدم‌سودآوری در خرید و فروش فیزیکی طلا است. بسیاری از افراد متوجه می‌شوند که سودی از معاملاتشان نصیبشان نمی‌شود و تمام مابه‌التفاوت قیمت خرید و فروش عمدتا به‌عنوان کارمزد، هزینه‌های فروشنده، مالیات ارزش افزوده و اجرت از دست می‌رود. درنتیجه، سرمایه‌گذاری در طلا بهطور فیزیکی برای آن‌ها به‌صرفه نیست؛ اما اگر سرمایه‌گذاران به خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا در بازار بورس اقدام کنند، با تحلیل دقیق از متغیرهای موثر مانند دلار و انس جهانی طلا که تاثیر زیادی بر روی صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا دارند، می‌توانند از رشد قیمت واحد صندوق‌ها منتفع شوند. کسانی‌که به دنبال ایجاد تنوع در سبد دارایی‌های خود هستند، به‌ویژه فعالان بازار سرمایه، می‌توانند بخشی از سبد سهام خود را به طلا اختصاص دهند. در گذشته، این افراد معمولا سرمایه‌گذاری در طلا را به‌صورت فیزیکی انجام می‌دادند؛ اما اکنون این امکان فراهم شده که از طریق بورس به خرید و فروش طلا بپردازند.
معایب خرید طلا در بورس چیست؟
یکی از معایب صندوق سرمایه‌گذاری طلا محدودیت زمانی معاملات است. در حال حاضر، این معاملات تنها در روزهای شنبه تا چهارشنبه و به مدت تقریبی سه ساعت (از ساعت 12:00 تا 15) انجام می‌شود. در ایران، در روزهای پنجشنبه و جمعه امکان معامله وجود ندارد. در این روزها، اگر سرمایه‌گذاران درخواست برداشت وجه کنند، معمولا دو روز کاری طول می‌کشد تا مبلغ حاصل از فروش طلا به حساب آن‌ها واریز شود.
از سوی دیگر، در کشور ما روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل نیستند، درحالی‌که بازارهای بین‌المللی در این روزها بسته‌اند. زمان معاملات در صندوق‌های طلا به زمان باز بودن بازار لندن وابسته است و معمولا قبل از آغاز سکشن آمریکایی قرار دارد. بنابراین، دوشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه، سه روز معاملاتی باقی‌مانده است که در آن‌ها صندوق‌های طلا بر اساس قیمت‌گذاری لحظه‌ای انس جهانی طلا و تغییرات نرخ دلار در کشور (قیمت دلار در ایران معمولا بعد از ساعت 11 صبح مشخص می‌شود) فعالیت می‌کنند.
در روزهای شنبه و یکشنبه که انس جهانی طلا بسته است، صندوق‌های طلا عمدتا بر اساس تغییرات نرخ دلار و پیش‌بینی‌هایی که درباره آینده قیمت طلا وجود دارد، معامله می‌شوند. این عدم هم‌زمانی می‌تواند به‌عنوان یک چالش مطرح شود و ممکن است باعث نوسانات ناخواسته در قیمت‌ها شود یا سرمایه‌گذاران را در تصمیم‌گیری‌های خود دچار سردرگمی کند. در روز دوشنبه که بازارهای جهانی باز می‌شوند، بسیاری از فعالان این بازارها بر این باور هستند که قیمت‌ها معمولا دقیق نیستند. در این راستا، روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه به‌عنوان زمان‌های مناسب‌تری برای معاملات در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، روز چهارشنبه به دلیل تعطیلی‌های دو روزهای که در پی آن در ایران وجود دارد، به‌عنوان بهترین روز معاملاتی شناخته نمی‌شود. بنابراین، تنها روزی که می‌توان بهطور قطع به‌عنوان بهترین روز معاملاتی برای صندوق‌های طلا نام برد، سه‌شنبه است. این تجزیه و تحلیل نشان‌دهنده یک رویکرد حرفه‌ای است که به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا با درک عمیق‌تری از نوسانات بازار، بین صندوق‌های طلا و سایر ابزارهای مالی مانند صندوق‌های درآمد ثابت و سهام، تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
لازم به‌ذکر است که حتی باوجود این محدودیت‌ها، مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا نسبت به معایب آن بیشتر است و این محدودیت‌ها نمی‌توانند مانعی برای افرادی باشد که تمایل دارند در طلا سرمایه‌گذاری کنند.
نکات مهم خرید طلا در بورس
با توجه به این‌که بازدهی طلا در مقایسه با ارزها معمولا بالاتر است، صندوق‌های طلا نیز به تبع آن بازدهی قابل توجهی دارند. این امر به معامله‌گران حرفه‌ای این امکان را می‌دهد که با انجام تحلیل‌های دقیق بر روی سکه، شمش 24 عیار، انس جهانی طلا و دلار، معاملات خود را به‌راحتی انجام دهند. زمانی‌که سکه تمام حباب قیمتی بالایی دارد، صندوق‌های گواهی شمش می‌توانند جذابیت بیشتری را برای سرمایه‌گذاران به ارمغان بیاورند. درمقابل، زمانی‌که حباب قیمت سکه کاهش یابد، صندوق‌هایی که دارای پشتوانه سکه‌اند می‌توانند فرصت‌های سرمایه‌گذاری بسیار مناسبی باشند.
بنابراین، برای معامله‌گران و فعالان بازار سرمایه، صندوق‌های طلا به‌عنوان یک ابزار مناسب و در دسترس محسوب می‌شوند. هر روز که آن‌ها بازارهای موازی را تحلیل می‌کنند، ممکن است تشخیص دهند که در حال حاضر سرمایه‌گذاری در سهام دارای جذابیت کافی نیست یا نسبت ریسک به بازده (risk to reward ratio) مطلوب نیست. در چنین مواقعی، اگر یک شرکت خاص با سیستم معاملاتی آن‌ها هم‌خوانی نداشته باشد یا متغیرهای مورد بررسی با انتظاراتشان مطابق نباشد، می‌توانند موقتا سرمایه خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا منتقل کنند یا درصدی از دارایی‌هایی که قصد دارند در بورس سرمایه‌گذاری کنند را به این صندوق‌ها اختصاص دهند.
موضوع مهم دیگری که وجود دارد، بورس آتی طلاست. در حال حاضر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا از ابزار اهرم برخوردار نیستند. اهرم می‌تواند به عنوان یک ابزار دو لبه عمل کند؛ به این معنی که هم می‌تواند سود بیشتری را به‌همراه داشته باشد و هم زیان بیشتری را به بار آورد. کسانی‌که به صورت بلندمدت در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند معمولا از سود خوبی برخوردار می‌شوند.
چشم‌انداز صندوق‌های نقره؛ فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاران جدید
درحال حاضر، صندوق‌های املاک و مستغلات نیز در بازار بورس ایران وجود دارند. باتوجه به عدم وجود صندوق‌های نقره در بازار بورس ایران، ایجاد صندوق‌های نقره با پشتوانه شمش یا ساچمه نقره می‌تواند اقدام بسیار مفیدی باشد و فرصتی برای سرمایه‌گذاری و سودآوری برای مردم ایجاد کند. از سال 1399 تاکید کرده‌ایم که نقره می‌تواند بازار جذاب‌تری نسبت به طلا ارائه دهد. قیمت نقره از حدود 11 تا 12 دلار به 29 دلار افزایش یافته است که نشان‌دهنده رشد تقریبی 2.3 تا 2.4 برابری است. در همان زمان، قیمت طلا از 1500 دلار به 2300 دلار رسیده و تنها 55 درصد رشد داشته است. این آمار نشان می‌دهد که نقره بهطور قابل توجهی بهتر از طلا رشد کرده است.
یکی از چالش‌های اصلی نقره، تفاوت قابل‌توجه در نقدشوندگی آن نسبت به طلا است. در زمان فروش، نقره معمولا نقدشوندگی کمتری دارد. بنابراین، راه‌اندازی صندوق‌های نقره در بورس می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاران کمک کند و به آن‌ها این امکان را بدهد تا مشابه صندوق‌های طلا، در نقره نیز سرمایه‌گذاری کنند. این ایده قطعا از سوی سرمایه‌گذاران با دانش و متخصص در بازارهای مالی مورد استقبال قرار خواهد گرفت.
ما در دوره آموزشی مسیر ثروت‌ساز نحوه خرید، فروش و نوسان‌گیری صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا را بهطور جامع و کامل به شما آموزش داده‌ایم. این برنامه آموزشی به شما کمک می‌کند که با اطمینان بیشتری در این بازارها فعالیت کنید و از فرصت‌های موجود بهره‌مند شوید.
نویسنده: دکتر بردیا خسروانی
