تحلیل صورتهای مالی شرکتها براساس نسبتهای P
نسخه صوتی مرتبط با مقاله
یکی از ابزارهایی که در بحث تحلیل بنیادی سهام مورد استفاده قرار میگیرد نسبتهای P است. این نسبتها، با هدف ارزیابی و ارزشگذاری شرکتها، به سرمایهگذاران کمک میکنند تا تصمیمات بهتری برای سرمایهگذاری اتخاذ کنند. در این میان، نسبتهای P/E، P/S، P/B و P/A جزو محبوبترین و پرکاربردترین نسبتهای P در بازار سرمایه ایران بهشمار میروند. درک و تحلیل این نسبتها میتواند بهطور چشمگیری به بهبود روند انتخاب سهام و دستیابی به بازدهی مطلوبتر کمک کند.
معنی نسبتهای P چیست؟
در این نسبتها، حرف P مخفف Price یا همان ارزش بازار شرکت است که در صورت کسر قرار میگیرد. در مخرج کسر:
• S نمایانگر Sale یا میزان فروش سالانه شرکت؛
• B مخفف Book Value بهمعنای حقوق صاحبان سهام؛
• A سرواژه Assets یا جمع داراییهای یک شرکت؛
• E مخفف Earnings به معنای سودآوری شرکت است.
تحلیل نسبتهای P برای ارزیابی عملکرد مالی شرکتها
حال که با مفهوم اولیه نسبتهای P آشنا شدیم، در این بخش، بهطور مفصل درمورد کاربردهای این نسبتهای چهارگانه صحبت میکنیم. تحلیل نسبتهای P یکی از بهترین روشهای ارزشگذاری شرکتهای بورسی است. درواقع، این نسبتها به منظور ارزیابی عملکرد مالی شرکتها مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، میتوان نسبتهای P را در یک صنعت مورد مقایسه قرار داد تا جایگاه سهم در صنعت مشخص شود. سپس این نسبتها با میانگین نسبتهای P کل بازار نیز مقایسه میشوند تا تعیین شود که آیا عملکرد مالی شرکت در مقایسه با صنعت و بازار قابل قبول است یا خیر.
بهطور کلی، این نسبتها به ما این امکان را میدهند تا ارزش بازار یک شرکت را با سود آوری، فروش، داراییها و حقوق صاحبان سهام آن مورد بررسی قرار میدهیم. به عبارت دیگر، این چهار متغیر مالی تاثیر قابل توجهی بر ارزش بازار یک شرکت دارند. ارزش بازار یک شرکت، چه به میزان هزار میلیارد تومان باشد و چه ده هزار میلیارد تومان، تحت تاثیر شاخصهایی مانند میزان داراییها (P/A)، فروش (P/S)، حقوق صاحبان سهام (P/B) و سودسازی (P/E) قرار میگیرد. بنابراین، این چهار نسبت، عوامل کلیدی در تعیین ارزش بازار یک شرکت مورد توجه قرار میگیرد.
برای شفافتر شدن موضوع، ما یک شرکت فعال در صنعت روانکار مورد ارزیابی قرار دادهایم. فرض کنیم متغیرهای مالی این شرکت بهصورت 5 = P/E، 2.5 = P/A، 2 = P/B و 1 = P/S است. این نسبتها بهطور کلی جذاب و ارزنده بهنظر میرسند؛ اما قبل از تصمیمگیری برای سرمایهگذاری، باید این نسبتها را با نسبتهای P شرکتهای رقیب در صنعت مقایسه کرد.
برای این منظور، ابتدا جمع ارزش بازار کل شرکتهای فعال در صنعت را محاسبه کرده و آن را بر میزان فروش کل، حقوق صاحبان سهام، داراییها و سود سالانه تقسیم میکنیم تا نسبتهای P/S، P/B،P/A و P/E صنعت بهدست آید. پس از محاسبه نسبتها برای همه اعضای صنعت، متوجه میشویم که نسبتهای شرکت «شسپا» موقعیت مناسبی دارد، اما شرکت «شرانل» نسبتهای بهتری در مقایسه با میانگین صنعت دارد. در نتیجه، «شرانل» به عنوان گزینه جذابتری برای سرمایهگذاری شناخته میشود. بدین ترتیب، با بررسی دقیق نسبتهای P میتوان به انتخاب بهترین گزینه برای سرمایهگذاری دست یافت.
تحلیل نسبتهای P برای سرمایهگذاری در بازارهای در حال رشد
در شرایطی که بازار به سمت حباب پیش میرود و رشد قیمتها بسیار چشمگیر و متداوم است، بهعنوان یک تحلیلگر حرفهای در بازار، بهرهمندی از این شرایط بسیار مهم است. در چنین اوضاعی، اگر سهمها قیمتهای بالایی پیدا کنند، انتخاب هوشمندانه این است که به دنبال ارزانترین سهم در هر صنعت باشید و تارگت خود را بر اساس نسبت P/E متوسط صنعت تعیین کنید.
در شرایط عادی بازار، ممکن است شما سهمی با نسبت P/E بین 7 تا 8 را خریداری نکنید؛ اما در بازاری که شاهد رشد زیاد و مداوم هستید، میتوانید تارگت P/E سهم خود را بر اساس P/E صنعت، مثلا عدد 11، تعیین کنید. در این حالت، شما سهمی را با P/E برابر 7 خریداری کردهاید و میتوانید پیشبینی کنید که این نسبت به 11 افزایش خواهد یافت که فرصت مناسبی برای کسب سود فراهم میکند. این استراتژی میتواند به سرمایهگذاران کمک کند تا در شرایط بازار مختلف، تصمیمگیریهای بهتری داشته باشند.
تحلیل نسبتهای P برای مقایسه شرکتها با ارزش بازار مشابه
از نسبتهای P برای انتخاب بهترین صنعت و بازار استفاده میشود. در ابتدا، پس از محاسبه نسبتهای P برای یک صنعت و کل بازار، باید نسبتهای P برای همارزشهای بازار نیز محاسبه شوند. بهعنوان مثال، شرکت «شسپا» با ارزش بازار 25 هزار میلیارد تومان نسبتهای جذابی در چهار دسته دارد. ارزیابی نسبتها نشان میدهد که «شسپا» پایینترین نسبتهای P را در صنعت خود دارد و از این نظر بهترین گزینه محسوب میشود. همچنین، این نسبتها نسبت به کل P بازار نیز ارزنده است. در مرحله بعد، باید سایر شرکتهای همارزش با «شسپا» مقایسه کنیم. اگر ارزش بازار «شسپا» 25 هزار میلیارد تومان باشد، بررسی میکنیم کدام شرکتهای دیگر با این ارزش وجود دارند تا مقایسهای انجام دهیم. ابتدا، لیستی از شرکتهای 25 هزار میلیارد تومانی را از وبسایت tsetmc استخراج میکنیم و سپس نسبتهای P آنها را محاسبه کرده و با «شسپا» مقایسه میکنیم.
نگاه ما نسبت به این مقایسه باید چندجانبه باشد. به این صورت که:
1. اگر سرمایهگذار بخواهد شرکتی با ارزش 25 هزار میلیارد تومان خریداری کند، باید نسبتهای P مطلوب را شناسایی کند.
2. در قدم بعد، ارزیابی نسبتهای P باید در سطح صنعت انجام گیرد. سپس، باید دید که سهم منتخب نسبت به کل بازار چقدر ارزنده است.
3. نهایتا، مقایسه نسبتهای Pشرکت با سایر شرکتهای همارزش 25 هزار میلیاردی باید مدنظر قرار گیرد.
این رویکرد کمک میکند تا بهترین گزینهها برای سرمایهگذاری شناسایی شوند و تصمیمات بهتری برای انتخاب سهام اتخاذ گردد.
تحلیل نسبتهای P در شرکتهای روانکار
در این بخش، تحلیل شرکتهای روانکار به تاریخ 28 مهر 1403 از کانال جامع تحلیل و بررسی سهام مجموعه اموزشی رز گرفته شده است. در این تحلیل، نسبت P/E برای «شسپا» برابر با 4.6، برای «شرانل» برابر با 5.6، برای «شبهرن» برابر با 6.8 و برای «شنفت» نیز برابر با 6.8 به دست آمده است. همچنین، P/E کل صنعت 5.7 است که نشاندهنده نسبت پایینتر «شسپا» نسبت به میانگین صنعتی است. در مورد نسبتهای دیگر،P/S کل صنعت برابر با 0.9 است، در حالی که این نسبت برای «شسپا» برابر با 1 است. نسبت P/A کل صنعت 1.7 و برای «شسپا» 1.2 است و در نهایت،P/B کل صنعت 3.8 و P/B «شسپا» 2.1 به ثبت رسیده است. همچنین، با توجه به برآورد فروش 25 هزار میلیارد تومانی و سود خالص 5500 میلیارد تومانی «شسپا»، ارزیابیها حاکی از آن است که این شرکت، گزینهای جذاب در میان شرکتهای فعال با ارزش تقریبی 25 هزار میلیارد تومان به شمار میرود.
در آینده، میتوانید با رصد رتبه ارزش بازار، ارزیابی مجدد این تصمیم را انجام دهید. اگر «شسپا» عملکرد خوبی در خصوص بازدهی سرمایهگذاری شما داشته باشد و در عین حال رتبه ارزش بازار آن کاهش یابد، شما بهترین و صحیحترین تصمیمات سرمایهگذاری را اتخاذ کردهاید. با توجه به این که این ارزیابیها در بلندمدت انجام میشود، احتمال کسب بازدهی مطلوب افزایش مییابد و از یک مقطع زمانی به بعد، تحلیل نسبتها بیشتر از لذت ناشی از سودآوری برای شما معنا پیدا خواهد کرد.
از آموزش و تمرین نسبتهای P تا اجرا در بازار
بهطور قطع میتوان گفت که اگر محاسبات و ارزیابیها بهدقت انجام شوند، احتمال موفقیت تصمیم سرمایهگذاری شما به 99 درصد میرسد و میتوانید بالاترین سود را از بازار سرمایه کسب کنید. اگرچه ممکن است ادعای انتخاب بهترین بازار کمی اغراقآمیز باشد؛ اما میتوان با اطمینان گفت که با این رویکرد میتوان به بالاترین بازدهیهای بازار سرمایه دست یافت. اگر کل بازار 100 درصد رشد کند و سهامهای باکیفیت 150 درصد رشد کنند، شما با استفاده از این روش تحلیل قادر خواهید بود بین 130 تا 160 درصد بازدهی بهدست آورید و بنابراین بازدهی شما بالاتر از میانگین بازدهی کل بازار خواهد بود. این بخش آموزشی اهمیت ویژهای دارد و با تمرین و تکرار، شما میتوانید بیاموزید که چه زمانی و چگونه تحلیل نسبتها را انجام دهید.
برای آموزش جامع و درک بهتر این مباحث، توصیه میشود ویدیوهای دوره مقدماتی بورس را مشاهده و دوره Master FIS را مطالعه کنید تا بهطور عمیق با این ابزار کاربردی آشنا شوید. همچنین، میتوانید توانایی بهکارگیری عملی آن را در کانال جامع بررسی سهام کسب کنید.
یک پاسخ
درود بر شما جناب دکتر بردیای عزیز با این توضیحات ارزنده شما مصداق “زکات علم در نشر آنست”شده اید. برقرار باشید